Digwyddiad go iawn ar esgynfa fwyaf serth yr heol fynyddig rhwng Pont Aberglaslyn a Than y Bwlch

'Actual occurence on the steepest ascent of the mountain road between Pont Aberglaslyn & Tan y Bwlch during a most violent thunder storm which terrified the horses that in consequence they here refused collar. Merionethshire.'

Roedd John ‘Warwick’ Smith (1749-1831) yn arlunydd dyfrlliw enwog iawn yn ei ddydd. Rhwng 1784 a 1806 ymwelodd yn aml â Chymru ac mae’n amlwg iddo gael ei hudo gan y wlad. Yng nghasgliad y Llyfrgell, ceir 162 llun dyfrlliw sy’n dangos ffrwyth ei waith paentio tra’r oedd ar ei deithiau yma.