น้ำพริกลงเรือ เป็นหนึ่งในเครื่องจิ้มที่ถูกปรุงขึ้นเพื่อใช้ตั้งเครื่องในการสำราญพระอิริยาบถในเรือ ภายในสระน้ำของสวนสุนันทา เกิดจากคิดดัดแปลงโดยเจ้าจอม ม.ร.ว.สดับ ในรัชกาลที่ 5 เจ้าจอมในอุปถัมภ์ของพระวิมาดาเธอฯ ที่ได้รับการถ่ายทอดวิชาความรู้ด้านการปรุงอาหารจนมีความชำนาญ