Hij lijkt op een krokodil, maar zijn bek is smaller en langer. Hij behoort tot een aparte onderfamilie van de gavialen: Tomistomatinae, wat ‘scherpe bek’ betekent.
De onechte gaviaal is een bedreigde diersoort. De grootste bedreigingen zijn een verlies aan leefgebied door ontbossing en agricultuur, de jacht en het verwijderen van eieren uit nesten.
Deze soort is genoemd naar Hermann Schlegel (1804-1884). Schlegel was de opvolger van Coenraad jacob Temmink, de eerste directeur van het Rijksmuseum van Natuurlijke Historie in Leiden