Kotralar/Cutters

Halil Paşa’nın hem eski harflerle hem Latin harfleriyle “Halil” imzasını taşıyan, tarihsiz Kotralar tablosu ise gerek eski harflerle, gerek Latin harfleriyle imzalanmış olmasına rağmen tarihsizdir. Resim belki Moda Koyu’nda demirlemiş kotraları ve sandalların pek yalın çizgili tasarımlarına bakılarak yaklaşık 1920ler civarlarına tarihlendirilebilir. Özellikle arka plandaki çift direkli büyük yelkenli kotra dönemin çizgilerini taşır ve teknede İngiliz bayrağı çekilidir; işgal yılları olduğu varsayılabilir. O acı yıllarda İngilizlerin çoklukla Moda’da oturduğu da bilinir. Halil Paşa ilk bakışta tam bir empresyonist olarak görünse de yapıtlarının değişmeyen özelliklerinden olan tuvalde dengeli dağılım gözetme yaklaşımından vazgeçmez. Katman katman derinlikli kompozisyonda arkada Fenerbahçe Burnu ile daha geride Adalar yer alırken, Moda Koyu olanca dinginliğiyle uzanır. Önde sık düzlemde yan yana demir atmış tekneler durgun suda yaz mevsiminin tüm albenisini içine çekip tekrar yansıtırcasına, bulundukları yeri benimsemişçesine hiç kıpırdamayacak izlenimi vererek dururlar, teknelerin birinde verilen figür silueti, tüm kompozisyondaki tek hareket olarak algılanır. Gökyüzünü ince bir tabaka halinde kaplayan, Halil Paşa’nın birçok peyzajında resme hareket vermek üzere benzer biçimde betimlemeyi yeğlediği beyaz bulutlar, yer yere mora dönerek koyulaşırlar. Ressam renkleri cömertçe ama abartmadan kullanmıştır. Soldaki tenteli teknedeki küçük bayrağın kırmızısıyla ortadaki tek direkli teknenin ahşap kısımlarının berrak denize vuran kızılımsı yansımaları, resmin tüm yüzeyinde diğer tüm renklere üstün gelerek salınan mavilere karşı durur adeta. Bulut ışığı ve deniz ışığıyla kurgulanmış yapıt, yalın olduğu derecede etkileyicidir.

Halil Paşa’s Kotralar painting in the collection, signed both in Ottoman script and Latin letters as “Halil,” is undated despite bearing both types of signatures. Based on the simply drawn designs of the kotras and small boats anchored—likely in Moda Bay—the work can be roughly dated to around the 1920s. The large two-masted sailing kotra in the background carries stylistic features of the era and flies the British flag, suggesting the years of occupation. It is also known that during those difficult years, the British often resided in Moda.

At first glance, Halil Paşa appears as a true Impressionist, yet he never abandons his characteristic balanced distribution on the canvas. In this layered, deep composition, Fenerbahçe Point appears in the background, with the Princes’ Islands further behind, while Moda Bay stretches calmly. In the foreground, boats anchored closely side-by-side rest on the still water, absorbing and reflecting the full charm of summer as if rooted to their spot without moving. The lone figure silhouette on one of the boats is perceived as the only movement in the entire composition.

Thin white clouds, a recurring motif Halil Paşa uses to bring life into many of his landscapes, cover the sky in a delicate layer, occasionally darkening into shades of purple. The artist uses color generously but without excess. The small red flag on the tented boat to the left and the clear reddish reflections of the wooden parts of the single-masted boat in the center contrast vividly with the predominantly blue tones that dominate the painting’s surface.

Crafted through the interplay of cloud and sea light, the work is as simple as it is striking.