Zwolnieni z łagrów ochotnicy do Armii Andersa

Po wybuchu wojny niemiecko-sowieckiej w czerwcu 1941 roku rozpoczęły się rozmowy pomiędzy polskim rządem na uchodźstwie a Stalinem, które zakończyły się zawarciem układu Sikorski-Majski (30 lipca 1941). W sierpniu władze sowieckie ogłosiły dekret o „amnestii” dla polskich obywateli. Użycie słowa „amnestia” w cudzysłowie wynika z tego, że obejmowała ona ludzi deportowanych i więzionych ze względu na przynależność narodową lub status społeczny, niezgodnie z prawem międzynarodowym i z pogwałceniem praw człowieka.
Umowa polsko-sowiecka umożliwiła wznowienie działalności polskiej ambasady, dała Polakom możliwość opuszczenia miejsc zesłania i stworzyła podstawę prawną do formowania Armii Polskiej w ZSRS pod dowództwem gen. Władysława Andersa (stąd nazwa Armia Andersa), która stanowiła część składową Polskich Sił Zbrojnych, podległych polskiemu rządowi w Londynie.