Portret własny

Życie i drogę twórczą Chełmońskiego można podzielić na kilka okresów: młodość spędzoną na edukacji artystycznej w Warszawie i Monachium, następnie kilkunastoletni pobyt w Paryżu i wreszcie ćwierćwiecze pracy twórczej po powrocie do Polski. Na jedynym zachowanym malarskim autoportrecie Chełmoński przedstawił się w wieku pięćdziesięciu trzech lat, już po kilkunastu latach od powrotu do Polski z Paryża. Wizerunek brodatego mężczyzny, patrzącego przenikliwym wzrokiem w stronę widza, współgra ze wspomnieniami osób odwiedzających go we wsi Kuklówka na Mazowszu, gdzie mieszkał od 1888 roku.
Współcześni podkreślali niekonwencjonalny sposób bycia Chełmońskiego, czasem określany jako dziwaczny. W ostatnich dekadach życia malarz unikał częstych kontaktów towarzyskich, nie przywiązywał też zbytniej wagi do wyglądu. Nosił gęstą, nieuczesaną brodę, słomkowy kapelusz i buty z wysokimi cholewami – w takim stroju artysta-samotnik pojawia się na wielu zdjęciach.