Zachód słońca

Jan Stanisławski (1860-1907)– artysta, który uważany jest za jednego z najwybitniejszych polskich pejzażystów. Wielu twórców okresu Młodej Polski fascynowało się naturą, ale to Stanisławski uczynił ją głównym tematem swojej twórczości. Inspiracji szukał podczas spacerów po Krakowie, plenerów w podmiejskich wioskach i na okolicznych łąkach, wypraw na Ukrainę oraz dalszych podróży, m.in. do Włoch, Hiszpanii czy Szwajcarii. Już jako ówczesny profesor krakowskiej Szkoły Sztuk Pięknych zmienił on całkowicie sposób nauczania studentów, wychodząc z nimi z pracowni i organizując plenery malarskie. Zajęcia prowadził w Ogrodzie Botanicznym i Parku Jordana w Krakowie. Jego uczniowie utrwalali na płótnie widoki Tyńca i Dębnik. Wyjeżdżali również dalej, m.in. do Zakopanego.
W niewielkich rozmiarów obrazach Stanisławskiego zwraca uwagę jego wrażliwość na ulotność chwili i zmienność przyrody. W sposób perfekcyjny oddano w nich migotliwe efekty świetlne i różnice między partiami zacienionymi a tymi znajdującymi się w pełnym słońcu. Pejzaże Stanisławskiego wydają się być w ciągłym ruchu – cienie chmur i drzew przetaczają się po ziemi, powietrze drży od letniego skwaru lub jesiennego wiatru. Artysta z uważnością i naturalnością „chwytał” istotę zmieniających się pór roku i zjawisk atmosferycznych. Przedstawiał je w bardzo sensualny sposób. Przyglądając się wiosennym krajobrazom czujemy niemal zapach rozkwitających kwiatów wiśni i wilgotnej od roztopów ziemi, a stojąc przed obrazami ukazującymi letnią scenerię słyszymy niemal brzęczenie unoszących się w powietrzu owadów. Artysta z równą uwagą malował rozległe krajobrazy, łąki, zakola rzek, jak i pojedyncze kwiaty malw czy dziewanny.