Władysław Ewaryst hr. Broel-Plater (1806-1889)

Władysław Ewaryst hr. Broel-Plater (1806-1889) – uczestnik powstania listopadowego (1830/31) oraz poseł na Sejm powstańczy w Zakroczymiu i Płocku. Po klęsce powstania listopadowego zmuszony do emigracji. Początkowo przebywał we Francji, gdzie redagował paryski „Dziennik Narodowy“ oraz miesięcznik „Le Polonais“, a od 1844 roku w Szwajcarii. Z jego inicjatywy został zawiązany Komitet Pomocy Polakom w Zurychu, którego sekretarzem został szwajcarski pisarz i poeta Gottfried Keller. W 1868 roku w stuletnią rocznicę zawiązania konfederacji barskiej ufundował nad Jeziorem Zuryskim w Rapperswilu kolumnę wolności. W dwa lata później podjął się remontu zamku. W zamian za to otrzymał prawo jego dzierżawy na okres 99 lat celem utworzenia w nim Muzeum Polskiego. W ten sposób położył podwaliny pod największe dzieło swojego życia. Powstałe z jego inicjatywy muzeum stało się na długie lata sanktuarium uczuć narodowych dla Polaków, skupiającym m.in.: cenne zbiory rękopisów i druków emigracyjnych oraz licznych pamiątek narodowych. Umarł 22 kwietnia 1889 roku w swojej willi Broelberg nieopodal Zurychu. Pochowany został obok żony na podwórcu zamkowym w Rapperswilu. Używając wzniosłej retoryki Zygmunt Miłkowski napisał o nim: „Polska mu serce i głowę zapełniała. Kochał ją i myślał o niej, pragnąc jej służyć jak najskuteczniej. I służył – służył jak mógł i umiał“.