Ewangeliści Św. Mateusz

Figury to kompozycje w formie prostokątów ozdobione płaskorzeźbami figur Ewangelistów. Gipsowe odlewy wzmocnione są drewnianymi listwami i pakułami. Pokryte patyną w kolorze jasnozielonym i brązowym. Ich wymiary przedstawiają się następująco:

Św. Marek: wysokość 78 cm, szerokość 19 cm, głębokość 18 cm.

Św. Łukasz: wysokość 80 cm, szerokość 19 cm, głębokość 18 cm.

Św. Mateusz: wysokość 81 cm, szerokość 20 cm, głębokość 18 cm.

Projektu użyte zostały do wykonania rzeźb do figur stojących w Kościele Św. Floriana w Krakowie.

Ewangelista Mateusz był celnikiem. Do czasu aż Chrystus powołuje do służby Mateusza (Mt 9, 9). Ikony najczęściej przedstawiają Mateusza z Ewangelią w ręku, w towarzystwie uskrzydlonej postaci ludzkiej. Jest to nawiązanie do wizji proroka Ezechiela i Apokalipsy — symbol człowieka, ponieważ swoją Ewangelię rozpoczyna od genealogii Jezusa. Nie wiadomo, gdzie i w jaki sposób zmarł apostoł. Według niektórych autorów poniósł śmierć męczeńską w Etiopii, według innych został ścięty mieczem w Persji.

Drugi przedstawiony Ewangelista Łukasz nie poznał osobiście Jezusa, lecz znał jego matkę Maryję. Z zawodu był lekarzem. Gdy Apostoł Paweł przybył w jego strony i nauczał o Jezusie, postanowił za nim wyruszyć. Tradycja kościelna utożsamia św. Łukasza z autorstwem Ewangelii Łukasza i Dziejów Apostolskich. Swą Ewangelię napisał w oparciu o słowa innych — w tym apostołów. Jego symbolem jest wół (cielątko), gdyż jest zwierzęciem roboczym i ofiarnym, a tak właśnie Łukasz przedstawia Jezusa, jako wielkiego sługę ludzi i jako ofiarę za całą ludzkość. Relikwie świętego Łukasza znajdują się w Padwie – w kościele pod wezwaniem świętej Justyny, w Pradze – w katedrze świętego Wita oraz w Tebach.

Ostatni Ewangelista Św. Marek podobnie jak Łukasz „nie widział, a uwierzył” w Jezusa. Swą Ewangelię napisał u boku św. Piotra w Rzymie. Marka symbolizuje lew, bo widział Jezusa jako Mesjasza, jako Lwa z pokolenia Dawida. Jest patronem pisarzy, notariuszy i murarzy, patronem Wenecji, gdzie jest szczególnie czczony.

Istnieje prawdopodobieństwo, że figury to kryptoportrety (karykatury) znajomych artysty. Tym sposobem św. Marek miał otrzymać rysy Jacka Malczewskiego, a św. Łukasz Stanisława Wyspiańskiego.