Fragment Via Appia autorstwa Giovanniego Battisty Piranesiego

Giovanni Battista Piranesi był architektem i rytownikiem. Szczególną uwagę poświęcał architekturze starożytnej, zwłaszcza Rzymowi, ale naukowo interesował się również Pompejami i Herkulanum - wówczas dopiero co odkrytymi - które stały się wielką fascynacją archeologów. Zainteresowania Piranesiego znalazły odzwierciedlenie w jego licznych miedziorytach i akwafortach. Łącząc studia nad architekturą starożytną i bogatą wyobraźnię, artysta tworzył niepowtarzalne kompozycje o charakterze fantastycznym.
Prezentowana grafika pochodzi z dzieła „Antichità d’Albano e di Castel Gandolfo” wydanego w Rzymie w 1764 roku. Zawarte w nim ryciny Piranesi stworzył po podróży nad jezioro Albano, którą odbył w latach 1758-1759. Grafika ukazuje fragment starożytnej drogi – Via Appia. Po jednej jej stronie stoi pomnik nagrobny, pochodzący prawdopodobnie z I w. n.e., a po drugiej Villa Altieri z widocznym portalem. W tle widać bramę wjazdową do miasta. Przedstawiane przez Piranesiego budynki są monumentalnymi ruinami. Mocne kontrasty światłocieniowe potęgują to wrażenie, a porastająca ruiny roślinność nadaje grafice romantycznego charakteru. Dzieła Piranesiego są niezwykłe – nie tylko ze względu zawarte w nich elementy fantastyki i na dialog, jaki podejmują z architekturą starożytną. Odzwierciedlają fascynacje intelektualistów XVIII wieku i oddają ducha epoki, a jednocześnie stanowią zapowiedź epoki kolejnej.