Kop van een vrouw

Schaduwpartijen
In zijn studies van koppen die Van Gogh van Nuenense boeren en wevers schildert, besteedt hij veel aandacht aan de weergave van licht en donker. Hij vindt het ‘een eeuwig moeielijke kwestie’, maar is er ook van overtuigd dat de artistieke waarde van een werk ‘voor een zeer aanmerkelijk deel afhangt van de behandeling der schaduwpartijen’.

Tegenlichteffect
In deze Kop van een vrouw is de expressiviteit van het gezicht ondergeschikt aan het tegenlichteffect. De nadruk ligt op de vorm van haar hoofd, dat scherp afsteekt tegen de achtergrond. De lichte groenblauwe tinten daarvan gaan links naast de schouder van de vrouw in een donkerder partij over. Uit deze schetsmatige overgang van licht naar donker blijkt hoe Van Gogh studeert op het clair-obscur.

Gerucht
Zijn omgang met modellen is niet zonder problemen. Het gerucht doet de ronde dat hij een model zwanger heeft gemaakt, ‘hoewel ik het niet was’. De pastoor en andere notabelen van het dorp kunnen ‘op mij, bij deze gelegenheid althans geen vat krijgen. Maar gij ziet dat het niet makkelijk is om bij de lui aan huis te schilderen en in hun eigen gedoente te tekenen.’