Lacquerwork painting depinting the incident of Mubahala

Schilderij in laktechniek uit de Qajar-periode. In deze periode werden Iraanse kunstenaars sterk beïnvloed door de Europese schilderkunst. Deze schildering toont veel invloeden van Europese schilderstijlen. De datering is laat-Qajar, eind 19e-begin 20e eeuw.

Het schilderij toont een befaamde hadith (overlevering over het leven van de profeet Mohammed) die bekend staat als de hadith van de mubahala (dit woord verwijst naar een religieus dispuut). Dit voorval vond plaats in het jaar negen of tien van de islamitische jaartelling (ca. 630 AD). Een groep christelijke Arabieren uit de Najran-regio bezocht Mohammed in de stad Medina om hem te vragen naar zijn mening over de al dan niet goddelijke aard van Jezus. Mohammed zocht hierop bijstand van zijn naaste familieleden Ali, Fatima, Hassan en Hussein (de ‘ahl al-bayt’), waarna de christenen in paniek raakten. Zij besloten om zich terug te trekken uit de mubahala en een vredesverdrag met de moslims te sluiten. Het voorval heeft speciale betekenis voor sji’itische moslims vanwege de prominente rol van de ahl al-bayt.

Op het schilderij is het voorval naar sji’ietische traditie afgebeeld. Het tafereel vindt plaats in een veld nabij Medina, de stad is aan de horizon te zien. Middelpunt van het landschap is een boom. Rechts onder de boom is de heilige familie afgebeeld; links staat de profeet Mohammed met zijn dochter Fatima, tevens de vrouw van imam Ali. Fatima draagt als enige een sluier voor haar gezicht, waarschijnlijk omdat zij een vrouw is. Het gezicht van Mohammed is wel zonder sluier afgebeeld, hetgeen wijst op een late datering van het schilderij. Rechts staat Ali met zijn zonen Hassan en Hussein. De lichtkransen rond de hoofden van de vijf drukt hun heiligheid uit. Hassan (624-669) wordt minder vaak afgebeeld dan Hussein die een prominente rol speelt in de sji’ietische geschiedenis en geloofsleer. Beiden zijn door geweld om het leven gekomen, Hassan is vergiftigd en Hussein is omgekomen in de slag bij Kerbela (680) toen hij poogde het kalifaat op de soennieten te heroveren. Wanneer de twee broers samen worden afgebeeld, wordt Hassan vaak in groene kleding afgebeeld als verwijzing naar het gif dat hem heeft gedood. Hussein draagt een rode mantel. Rood is de kleur van het martelaarschap. Bij de boom, boven de hoofden van Mohammed en Fatima, is een roodgekleurde lap stof afgebeeld. Dit is mogelijk de zwarte mantel (aba) die werd opgehangen tussen de twee partijen.

Links zijn zeven mannen afgebeeld die zich richten tot de heilige familie; de meest rechtse heeft een boek in zijn hand. Mogelijk zijn dit zeven leiders van de christenen van Najran. Op de voorgrond is een grote groep christenen te zien. Opvallend is dat zij gekleed zijn in eigentijdse Europese en Midden-Oosterse kostuums. Onder hen zijn enkele Armeense geestelijken. Er heerst grote verwarring in de groep. Een man heeft zijn vinger aan zijn mond als teken van verbazing. Anderen wijzen ontzet in hun heilige boeken.

Het schilderij is niet gesigneerd of gedateerd door de maker.

circa 53,9 x 41,3cm (21 1/4 x 16 1/4in.)

Source: collectie.tropenmuseum.nl