Malowidło przedstawiające złoty, wysadzany klejnotami i ozdobiony sznurami z dzwonkami krzyż ufundowała w XI wieku Nubijka o imieniu Paimy. W centrum, na przecięciu ramion krzyża znajduje się medalion z popiersiem Chrystusa. Otaczają go skrzydła Czterech Istot Żyjących – anielskich Zwierząt o głowach człowieka, orła, lwa i wołu. Istoty te opisywane były przez proroków w Starym Testamencie, a także przez świętego Jana w Apokalipsie. Miały podtrzymywać i unosić na nieboskłonie ognisty tron-rydwan, na którym zasiadała boska Chwała. Malarz z Faras nadał Czterem Istotom Żyjącym formę charakterystyczną dla podobnych wyobrażeń koptyjskich, dla których źródłem był tekst Apokalipsy. Cztery głowy wyłaniają się spośród skrzydeł pokrytych oczami. Przedstawieniom zwierząt towarzyszą ich magiczne imiona. Obecność przy krzyżu Czterech Istot Żyjących wskazuje, że jest on nie narzędziem męki, ale boskim tronem Chrystusa w chwale.
Forma krzyża upodabnia go do złotego pomnika triumfu, jaki w Konstantynopolu wzniósł cesarz Konstantyn Wielki po zwycięstwie nad swym rywalem Maksencjuszem w 312 roku. Ulistnione gałązki z owocami wyrastające ze stopni podstawy nawiązują do idei drzewa życia. Według popularnej na Wschodzie legendy z nasienia rajskiego drzewa wyrosło na ziemi nowe drzewo, z którego po ścięciu wykonano krzyż Chrystusa. Gdy na martwe drewno spłynęły krople krwi Zbawiciela, ono odżyło i pokryło się liśćmi.
Podobne przedstawienia na ścianach innych nubijskich kościołów świadczą o żywym kulcie krzyża, w którym wierni widzieli obronę przed piekłem i potępieniem w dniu Sądu Ostatecznego oraz most prowadzący do życia wiecznego.
Interesuje Cię temat Visual arts?
Otrzymuj aktualności w spersonalizowanym newsletterze Culture Weekly
Wszystko gotowe
W tym tygodniu otrzymasz swój pierwszy newsletter Culture Weekly.