Het beeld draagt een geweer over de schouder een heeft de typische haartooi van een lokale hoofdman (mwanangana). Het zou kunnen gaan om de mythische stichter van de Chokwe, Tshibinda Ilunga. De niet zeer gedetailleerde weergave in gezicht en haartooi zou echter kunnen aangeven dat dat niet het geval is. Het beeld gaat vergezeld van een vrouwelijk evenbeeld, dat kan verwijzen naar de vrouw van deze held, Lweji (Jordán, 1998: figs. 1 en 9); in ieder geval naar een vrouwelijke en koninklijke voorouder.
De eerste publicatie over de cultuurheld werd geschreven door Paul Pogge in 1880, na een bezoek van deze Duitse ontdekkingsreiziger naar de hoofdstad Musumba van Lunda keizer Mwata Yamvo. De Portugees Henrique Dias de Carvalho volgde in zijn voetsporen en schreef een uitvoeriger relaas in 1890. Hij verhaalt over de liefdesgeschiedenis tussen de jager Chibinda en het vrouwelijk Lunda-hoofd Lweji, die aan de basis stond van de oprichting van een groot rijk tegen het einde van de 15de eeuw. Tshibinda Ilunga was de zoon van een Luba koning, Kalala Ilunga. Zijn enige ambitie betrof de jacht. Lweji's oog viel op de aristocratische en autoritaire prins en zij huwde hem, waarna hij de symbolen van macht ontving. De broers van lweji weigerden hem te erkennen, waarop het echtpaar met hun aanhangers naar het westen trokken en nieuwe staten oprichtten met de hoofdman als heilige figuur en absolute meester. Hij werd beschermd door vooroudergeesten en alle oppositie tegen zijn heerschappij werd gezien als heiligschennis.
Bij de Chokwe wordt Tshibinda gezien als groot jager, die met behulp van toegepaste wapens en het gebruik van amuletten tot grote daden kwam.
Beelden van deze figuur hebben een karakteristieke hoofdtooi en een jagersuitrusting, die vroeger bestond uit een hoorn met magische middelen, maar vervangen werd door het geweer. Zijn grote handen symboliseren zijn kracht, de grote voeten zijn grote loopvermogen. Hij is de heerservan de natuur en de dieren (Bastin, 1988:53-54).
circa 50cm (19 11/16in.)
Source: collectie.tropenmuseum.nl
You are all set!
Your first Culture Weekly will arrive this week.