Panel of an initiation hut, Nkanu culture

Het paneel is gebruikt in een initiatiehut voor jongens. Vanaf een leeftijd van ongeveer 10 jaar konden de jongens geïnitieerd worden tot volwassen man. Tijdens dit proces verbleven zij ongeveer een jaar in de speciale hut. De initiatie tot volwassen man wordt 'nkanda' genoemd.
De centrale figuur zou een blanke kunnen voorstellen, te herkennen aan zijn hoed (tropenhelm) en gelaatstrekken.
Aan de top van het Nkanu pantheon staat Nzambi, de 'verre' god, of het Opperwezen. Er bestaan verschillende geestelijke wezens. Zo zijn er de overleden clanleden die op reïncarnatie wachten, de 'bakulu', die in de Mpemba wereld een liminaal bestaan kennen en van waaruit ze soms aan de levenden verschijnen. De 'bankita' en 'bisimbi' zijn vredige natuurgeesten die in of bij rivieren, op de savanne e.d. verblijven, terwijl de kwaadaardige 'matebo' in de bossen leven. Naast deze natuurgeesten zijn er nog de geesten van de oorspronkelijke voorouders, de 'Mbaka' (dwergachtigen) en de 'Nsamba' (blanke mensen).Tenslotte zijn er nog andere bovennatuurlijke krachten, de minkisi (nkisi), waarbij onderscheid gemaakt wordt tussen van andere naburige volken geleende nkisi en de van de Kongo-voorvaderen geërfde nkisi. Ziekte en onheil worden doorgaans op bovennatuurlijke wijze verklaard. Hekserij of bezetenheid zijn dan de oorzaak.
De nkanda, de periode waarin jongens volwassen mannen worden, begint met de besnijdenis van jongens tussen de zes en 18 jaar oud. na de besnijdenis worden de jongens ondergebracht in een verblijf in de bossen waar ze enkele maanden, vroeger zelfs jaren, moeten blijven. Aan de ingang van de initiatiehut staan twee beelden die de ouders van de initiandi representeren die de initiatie beschermen. Gedurende deze periode wordt hen allerlei technieken geleerd o.g.v. visserij, landbouw, jacht, weven etc. Ze krijgen onderricht in Nkanda liederen en dansen, alsook esoterische teksten. Morele lessen en overtuigingen vormen onderdeel van het leerproces.
Meerdere minkisi worden gebruikt tijdens de nkanda in de vorm van beelden, initiatiepanelen, maskers etc.; ze garanderen bescherming en welzijn en een goed verloop van de initiatie. Tegenwoordig is het gebruik 'nkanda' zowat geheel verdwenen (van Damme, 2004).

circa 74 x 99cm (29 1/8 x 39in.)

Source: collectie.tropenmuseum.nl