Święta Anna (fragment)

Zachowany fragmentarycznie wizerunek świętej Anny jest jednym z arcydzieł wczesnego malarstwa chrześcijańskiego w Nubii. Ukazuje młodą kobietę o spokojnej, zamyślonej twarzy, dotykającą wskazującym palcem swoich ust. Lekko pochylona głowa pozwala domniemywać, że święta zapewne trzymała na rękach lub kolanach małą Marię, swą córkę.
Według apokryfów Anna i jej małżonek Joachim nie mogli doczekać się potomstwa. Pewnego razu, gdy kobieta, modląc się, lamentowała z powodu swej bezpłodności, stanął przed nią anioł; oznajmiając, że Bóg wysłuchał jej próśb. Wkrótce Anna poczęła i urodziła córkę, Marię, przyszłą matkę Chrystusa.
Na malowidle święta placem dotyka ust. Ten nakazujący milczenie gest rzadko pojawia się w sztuce chrześcijańskiej. Być może wiąże się on ze zwyczajem egipskich chrześcijan, którzy tak właśnie czynili w czasie cichej modlitwy. Miało to dać symboliczną obronę przed złymi mocami usiłującymi wtargnąć do serca człowieka. Możliwe, że Annę ukazano w trakcie cichej modlitwy, gdy dziękowała Bogu za otrzymaną córkę.
Kult świętej zaczął się rozwijać w V wieku i miał ścisły związek z nadaniem jej córce Marii tytułu Bogurodzicy. Anna, która mimo niemłodego wieku w cudowny sposób doczekała się macierzyństwa, stała się patronką szczęśliwego małżeństwa i kobiet, szczególnie bezdzietnych oraz położnic. Zwracały się do niej z prośbami o potomstwo, zdrowie i życie dzieci oraz własne, fundowały kościoły i kaplice pod jej wezwaniem. Nieprzypadkowo wizerunek świętej Anny znajdował się w północnej nawie katedry przeznaczonej dla kobiet.