Sztuka. Miesięcznik poświęcony sztuce i literaturze

Plakat reklamuje miesięcznik „Sztuka” poświęcony sztukom plastycznym i literaturze, wydawany w Paryżu w latach 1904–1905, na którego łamach ukazywały się artykuły o artystach, sztuce polskiej i europejskiej, recenzje wystaw z reprodukcjami prac i inne materiały nawiązujące do tematyki kulturalnej. Redaktorem pisma był Antoni Potocki (1867–1939), krytyk literacki i publicysta, zaangażowany w działalność kulturalną środowiska polskiego w Paryżu, a kierownikiem artystycznym i wydawcą malarz Władysław Granzow (1872–1932).

Plakat reklamujący „Sztukę” jest jedynym w zbiorach Muzeum Plakatu dziełem autorstwa Leopolda Gottlieba (1879–1934) – malarza, grafika i rysownika, ucznia Jacka Malczewskiego w krakowskiej ASP, działającego głównie w Krakowie, Paryżu i Wiedniu. Artysta pochodził z zamożnej rodziny żydowskiej, w której malarstwo uprawiali także trzej bracia Leopolda, m.in. przedwcześnie zmarły, wybitnie utalentowany Maurycy (1856–1879).

Kompozycja plakatu oparta jest na przedstawieniu młodego mężczyzny ciągnącego sznur dzwonu, ukazanego na tle panoramy miasta i bezkresu nieba utrzymanego w poszarzałych zielono-żółtych barwach. Silny diagonalizm wygiętego ciała, przysłonięta wyciągniętymi rękoma twarz i uwidoczniony jedynie fragment dzwonu sprawiają, że uwaga widza jest skupiona na wyobrażonym ogromnym wysiłku potrzebnym do tego, aby dzwon poruszyć. Scenę należy zapewne odczytać symbolicznie i powiązać z założeniami programowymi „Sztuki”, pisma mającego za zadanie pobudzenie odbiorcy do kontaktu ze sztuką współczesną. Otwiera ona każdemu, kto ją ukochał, skarbiec swój, skarbiec nieprzemijającej wartości, gdzie trzeba tylko wejść, by stać się współdziedzicem (Od Redakcji, „Sztuka” 1904, nr 1, s. 5).