Ujarzmiony (ze zbiorów Muzeum Narodowego w Warszawie)

Na kamiennym moście nad przepaścią stoi kobieta w długiej sukni, wyciągająca ręce ku monstrualnemu smokowi-wężowi o rozdwojonym języku. W dole górzysty pejzaż, w tle pokryte obłokami niebo. Obraz, datowany w katalogu wystawy monograficznej artysty około roku 1931, najpewniej powstał wcześniej, około roku 1910, na co wskazuje Janusz Zagrodzki. Takie datowanie potwierdza także motyw wizerunków bogów(?) widoczny na kamiennym mostku, zbliżony do ukazanego przez artystę na obrazie Baśń oraz kolorystyka partii nieba, przypominająca obraz Bajka o królewnie i smoku.
Dzieło można odczytywać w różny sposób. Widoczny jest w nim wątek zaczerpnięty z legendy o św. Jerzym, księżniczce i smoku, ale uprawniona jest również interpretacja kompozycji jako zwycięstwa człowieka nad instynktem, siłami natury, czy też złem.

właściciel: Muzeum Narodowe w Warszawie
fot.: Piotr Ligier/MNW