Loading

The Book of Job. Patmos, Monastery of St. John the Theologian, codex 171, fol. 52-53.

UnknownLate 8th or late 9th century

Monastery of St. John the Theologian, Patmos, Greece

Monastery of St. John the Theologian, Patmos, Greece
Patmos, Greece

The Book of Job is the oldest illuminated manuscript surviving in the Monastery's Library and the only one that can be identified with certainty in the Monastery's Inventory of the year 1200. All the more so, it might be the oldest of all the Greek illuminated manuscripts still located in the Eastern Mediterranean. The volume is written in uncials and bears so many commentaries that in many pages there is but space for only a few lines of actual text. The remarkable miniatures, sorely flaked, add optical commentaries and faithfully follow the textual narrative.
The origin of the manuscript has not been located and the proposed chronologies vary from the 7th to the 10th century. The Book exhibits both a late antique character (the use of uncials, the costumes, the movements and physiognomy of the figures, the landscapes) and a medieval one (the high walls, the carpet-like arrangement of the compositional elements). Comparative research of the work links it with the last decades of the 9th century. Its dimensions, the diligent writing and the secular character of its miniatures suggest a layman donor or recipient of the upper class. Undoubtedly, it is a luxurious creation that was meant for private and not liturgical use.
On pages 52 and 53, two miniatures refer to the humiliation of Job. On the left one, four men emerge from a walled city with gestures of disgust and despair. On the right, Job sits on the ash heap, full of wounds and bearing only a girdle, while his wife -that stands next to him- reproves him. His wretched appearance is opposed to her stylish attire, thus emphasizing the dramatic quality of the scene. On their left, the four men bear witness to his shame.

Show lessRead more
  • Title: The Book of Job. Patmos, Monastery of St. John the Theologian, codex 171, fol. 52-53.
  • Creator: Unknown
  • Date Created: Late 8th or late 9th century
  • Στοιχεία έργου: Το Βιβλίο του Ιώβ. Πάτμος, Μοναστήρι Αγ. Ιωάννη του Θεολόγου, κώδικας 171, φ. 52-53. Περγαμηνή, τέλη 8ου ή τέλη 9ου αιώνα.
  • Περιγραφή: Το βιβλίο του Ιώβ είναι το παλαιότερο εικονογραφημένο χειρόγραφο που σώζεται στη Βιβλιοθήκη της Μονής και το μόνο που μπορεί με βεβαιότητα να ταυτιστεί στον Κατάλογο των Θησαυρών της Μονής που συντάχθηκε το 1200. Μάλιστα, ίσως αποτελεί το αρχαιότερο από όλα τα ιστορημένα ελληνικά χειρόγραφα που βρίσκονται στην Ανατολική Μεσόγειο. Ο τόμος έχει γραφεί με μεγαλογράμματη γραφή και φέρει τόσα πολλά σχόλια, ώστε σε πολλές σελίδες δεν υπάρχει χώρος πάρα μόνο για λίγους στίχους του βιβλικού κειμένου. Παράλληλα, οι αξιοσημείωτες μικρογραφίες, πλέον σε μεγάλο βαθμό απολεπισμένες, προσθέτουν οπτικά σχόλια ακολουθώντας την αφήγηση του κειμένου. Η προέλευση του χειρογράφου δεν έχει εντοπισθεί και οι χρονολογίες που έχουν προταθεί καλύπτουν το διάστημα από τον 7ο έως τον 10ο αιώνα. Το Βιβλίο παρουσιάζει χαρακτηριστικά στοιχεία τόσο της Ύστερης Αρχαιότητας (μεγαλογράμματη γραφή, ενδυμασίες, άνετη κίνηση των μορφών και ποικιλία στις στάσεις και στις φυσιογνωμίες τους, σκηνογραφικά στοιχεία), όσο και του Μεσαίωνα (ψηλοί τοίχοι, διάταξη των στοιχείων σχεδόν όπως σε τάπητες). Η συγκριτική μελέτη του έργου το συνδέει, τελικά, με τα τέλη του 9ου αιώνα. Οι διαστάσεις του, η επιμελημένη γραφή και ο κοσμικός τόνος των μικρογραφιών υποδεικνύουν έναν λαϊκό χορηγό ή αποδέκτη, της ανώτερης τάξης. Χωρίς αμφιβολία, πρόκειται για για προϊόν πολυτελές, που προοριζόταν για ιδιωτική και όχι λειτουργική χρήση. Στη σελίδα 52 και 53, οι δύο μικρογραφίες που έχουν τοποθετηθεί αντικριστά αναφέρονται στον εξευτελισμό του Ιώβ. Στο αριστερό φύλλο, τέσσερις άνδρες προβάλλουν από την πύλη μιας τειχισμένης πόλης, με χειρονομίες αηδίας και απόγνωσης. Στο δεξί, ο Ιώβ κάθεται στον σωρό της κοπριάς γεμάτος πληγές και φορώντας μόνο περίζωμα, ενώ η γυναίκα του στέκεται επιτιμητικά απέναντί του. Η άθλια εμφάνισή του έρχεται σε αντίθεση με την κομψή της αμφίεση, τονίζοντας τη δραματικότητα της σκηνής. Αριστερά τους, οι τέσσερις άνδρες από την πόλη γίνονται αυτόπτες μάρτυρες του εξευτελισμού του.
  • Bibliography: Athanasios D. Kominis (ed.), Patmos. The Treasures of the Monastery, Ekdotike Athenon, Athens 1988.
  • Type: Codex
  • Rights: Monastery of Saint John the Theologian, Patmos, Monastery of Saint John the Theologian, Patmos
  • Medium: Parchment
Monastery of St. John the Theologian, Patmos, Greece

Get the app

Explore museums and play with Art Transfer, Pocket Galleries, Art Selfie, and more

Home
Discover
Play
Nearby
Favorites