De Verzoeking van de heilige Antonius is opgevat als een allegorie op het aards verderf, verzinnebeeld door verwerpelijke maatschappelijke toestanden en klassen. Bosch hekelt het tegengestelde van de gewenste gedragscode. De kluizenaar toont het positieve tegenbeeld, het burgerlijke ideaal van de controle over de driften, verwerping van werelds genot, werklust, gematigde omgang met geld en bezit, bedachtzaamheid en een voortdurende waakzaamheid (naar Cyriel Stroo, in 'Museum voor Oude Kunst. Een keuze')