Zawale

W roku 1882 Adam Chmielowski zamieszkał u swego brata Stanisława, który dzierżawił położony nad Zbruczem majątek Kudryńce. Wędrówki po Podolu i Wołyniu zainspirowały artystę do stworzenia wielu pejzaży, wśród których wyróżnia się widok majątku Zawale, należącego do rodziny Dwernickich. Kompozycję obrazu zdominował realistyczny zapis natury. Aby podkreślić rozległość krajobrazu Chmielowski zastosował ujęcie z bardzo wysokiego punktu widzenia. Z krawędzi niewidocznego dla widza stoku rozciąga się widok na położony na niewielkim wzniesieniu majątek. Chłodna, zawężona w skali kolorystyka oscyluje wokół jasnych brązów i zieleni. Wyeliminowanie pierwszego planu pozwoliło na niemal topograficzne ujęcie okolicy, porównywalne ze zdjęciem lotniczym. Dzieło uchodzi za jeden z najpiękniejszych pejzaży w dziewiętnastowiecznym malarstwie polskim.