Irazkitzeko tornua lau hankadun euskarri baten gainean dagoen gurpil bat da. Gurpila biraderari eraginez jartzen da martxan. Horrela, harilak irazkia (hau da, ehungailuan jarriko diren hari bertikalak) prestatzeko balioko duten txirriketara pasatzen dira.
Industria-iraultza duela 250 urtetik gora hasi zen irukin eta ehunekin Britainia Handian. Hala eta guztiz ere, Euskal Herrian XX. mendeko 70eko hamarkadara arte iraun dute eskulangintzako ehungailuek.
Tornu hau Lizarrakoa (Nafarroa) da, eta Gipuzkoako Foru Aldundiak Goruzaleok, ehunei lotutako euskal ondarea babesteko taldeari erositakoa da.
Erreferentzia bibliografikoak:
Garmendia Larrañaga, Juan. El tejedor o "auntzalea". In: Artisautza: artikuluak = Artesanía: artículos. Donostia-San Sebastián: Eusko Ikaskuntza, 2007. 111-125.
Inbentario-zenbakia: GFA-041000-001