KNOSSOS KAZILARINDAN BÂB-I ÂLİ BASKINI'NA FOTOĞRAFLARIYLA BAHAETTİN RAHMİ BEDİZ

Girit’teki müslüman fotoğrafçıların öncülerinden Bahaettin Rahmi Bediz, yaşamı boyunca, 1896 Girit İsyanı, Girit’in Yunanistan’a bağlanması, II. Meşrutiyet’in ilânı, Osmanlı İmparatorluğu’nun çöküşü, Balkan ve Dünya savaşları, Cumhuriyet’in kuruluşu ve Türkiye-Yunanistan zorunlu nüfus mübadelesi gibi nice sancılı olaya tanıklık etti.

Bediz, 1875 yılında İstanbul’da doğdu. Babası İbrahim Rahmi Efendi’nin memuriyeti nedeniyle hem İstanbul hem de Girit’teki okullarda eğitim gördü. 20 yaşındayken babasını kaybetti; Mekteb-i Sultânî’den (bugünkü Galatasaray Lisesi) ayrılıp Girit’e yerleşti ve Kandiye’de bir kırtasiye dükkânı açtı. Birkaç müşterisinin ısrarla fotoğraf çektirmek istemesi sonucu tesadüfen mesleğe başladığı rivayet edilir.

Bediz’in fotoğrafçılık kariyeri, dört ayrı yer ve dönemde şekillenir. 1896’dan 1909’a Girit Adası’nı fotoğraflayarak 200 civarında kartpostal yayımlar. Malzemelerini Paris, Viyana ve Londra’dan edinen, Fransızca konuşan ve Avrupa’daki yayınları takip eden Bediz, düzenlediği fotoğrafçılık yarışmasıyla da adada fotoğrafçılığın gelişimine katkıda bulunur. 

1909’da, süregiden siyasi olaylardan ötürü İstanbul’a yerleşir ve Bâb-ı Âli civarında Resne Fotoğrafhanesi’ni açar. 

1927’de, Resne’yi İzmir’e taşır ve müzelere özel fotoğrafçılık yaparak bölgedeki arkeolojik kazılara katılır. 1936’dan 1948’e yaşadığı Ankara’daysa, Türk Tarih Kurumu ve Ulus Matbaası gibi kurumlar için fotoğrafçı olarak çalışır.

1951’de İstanbul’da hayatını kaybeden Bediz’in, teorik ve uygulamalı fotoğrafçılık üzerine yayımlanmamış bir kitabı da bulunmaktadır. Knossos kazılarından Bâb-ı Âli Baskını’na, Girit panoramalarından Hatıra-i Celadet Topu’nun açılış törenine, adalıların portrelerinden ressam ve illüstratör Sabiha Rüştü Bozcalı’nın kardeşi Ali Nur Bozcalı’nın portresine, SALT Araştırma’nın çeşitli koleksiyonlarındaki fotoğrafları önemli birer tarihî belge niteliğindedir.