Kielich nautilus ze zbiorów katedry pw. św. Apostołów Piotra i Pawła w Łucku, Ukraina

Dekoracyjny kielich o unikalnym kształcie wykonany jest z muszli dużego morskiego głowonoga Nautilus pompilius. Muszle te przywożono do Europy z Oceanu Indyjskiego i Spokojnego razem z orientalnymi przyprawami, herbatą i dalekowschodnią porcelaną. Kielichy nazywane nautilus wykonywano w warsztatach złotniczych w Europie, najczęściej w dużych ośrodkach złotniczych: Augsburgu czy Norymberdze, również w Gdańsku. Puchary wykonane z muszli były luksusowymi, bardzo dekoracyjnymi kielichami do wina.
Nie znamy pochodzenia kielicha znajdującego się dziś w katedrze w Łucku, mógł być darem wotywnym ofiarowanym katedrze we Lwowie lub świątyni łuckiej w ważnej intencji lub jako podziękowanie.
W katedrze w Łucku przechowano wyjątkowy zbiór przedmiotów pochodzących z zamykanych i niszczonych kościołów z okolic Łucka i Lwowa. W okresie II wojny światowej, kiedy rejon ten znalazł się w rękach sowieckich, programowo zamykano, dewastowano i celowo niszczono znajdujące się tam świątynie. Katedra w Łucku podzieliła los wielu z nich. Świątynia mieszcząca się w barokowym kościele pojezuickim w 1947 roku została zamieniona na skład węgla, a w latach 80. XX wieku władze ZSSR urządziły tam, podobnie jak w wielu historycznych kościołach, muzeum ateizmu. Po rozpadzie ZSSR katedra na powrót stała się świątynią katolicką. Dzięki łuckim duchownym, przede wszystkim ks. Augustynowi Mednisowi, spory zespół obrazów, przedmiotów i szat liturgicznych oraz rzeźb pochodzących z różnych świątyń i zgromadzonych w katedrze zachował się do dziś. W 2004 roku powołano do istnienia Muzeum Diecezjalne w Łucku, które w przyszłości będzie opiekować się tym zbiorem.

Projekty Instytutu POLONIKA
2019 - Program Strategiczny BADANIA - badania i inwentaryzacja zbiorów w kościele katedralnym w Łucku
2021 - Program Strategiczny OCHORNA - skanowanie laserowe 3D katedry w Łucku