HOOGVERRAAD-verhoor

Die hoogverraadverhoor was die Suid-Afrikaanse apartheidsregering se reaksie op die aanneem van die Vryheidsmanifes by die Kongres van die Mense in Kliptown op 26 Junie 1955. 

Die 156 mense wat deur die apartheidsregering gearresteer is, het ingesluit die destydse president van die African National Congress (ANC), hoofman Albert Luthuli, Nelson Mandela en Walter Sisulu. 

Amper die hele leierskap van die Kongresalliansie, wat bestaan het uit die African National Congress, die Congress of Democrats, die South African Indian Congress en die Coloured People’s Congress of Trade Unions, is verhoor.

Die 156 beskuldigdes wat Suid-Afrikaners van alle rasse ingesluit het (in apartheidskategorieë: 105 swartes, 21 Indiërs, 23 blankes en 7 kleurlinge), is van hoogverraad aangekla, ’n oortreding wat met die dood strafbaar was.  Die beskuldigdes is uiteindelik “onskuldig” bevind, maar van hulle is later by die Rivonia-verhoor skuldig bevind.

Prokureurs wat die beskuldigdes verdedig het, is gelei deur Izrael Maisels en het Bram Fischer ingesluit.  Biskop Ambrose Reeves, outeur Alan Paton en Alex Hepple, ’n LP van die Arbeidsparty, dr Ellen Hellman van die Instituut van Rasseverhoudings en Julius First het die eerste Suid-Afrikaanse Verraadverhoor-verdedigingsfonds daargestel. 

Een van die onbeplande gevolge van die verhoor was dat die leiers van die beweging teen apartheid heelwat tyd saam deurgebring het. ’n Ander gevolg was dat Oliver Tambo, wat weens ’n gebrek aan bewys vrygelaat is, Suid-Afrika verlaat het en ANC-aktiwiteit uit ballingskap begin koördineer het, insluitend om internasionale mening teen apartheid te draai.