Bitwa Warszawska 1920 - Część 1.

Wojna

Plakat z okresu wojny polsko-bolszewickiej (1920), autor: Autor nieznanySejm - Parlament Rzeczypospolitej Polskiej

Wojna polsko-bolszewicka

W 1918 roku, po 123 latach niewoli, Polska odzyskała suwerenność. Nie dane jednak było Polakom cieszyć się pokojem. Młode państwo musiało stawić czoła agresji bolszewickiej Rosji, której przywódcy zamierzali wzniecić rewolucję w zachodniej Europie. 100 lat temu, w dniach 13-15 sierpnia 1920 roku, na przedpolach Warszawy rozegrała się decydująca bitwa wojny polsko-bolszewickiej. Wojsko polskie dowodzone przez Marszałka Józefa Piłsudskiego obroniło niepodległość ojczyzny.

Alegoria zwycięstwa w 1920 roku (1920), autor: Zdzisław JasińskiSejm - Parlament Rzeczypospolitej Polskiej

Według Edgara Vincenta, wicehrabiego D’Abernon (przewodniczącego misji Ententy w Polsce w 1920) Bitwa Warszawska była osiemnastą spośród przełomowych bitew w historii świata.

Ciężki karabin maszynowy Schwarzlose wz. 07/12 z obsadą na stanowisku ogniowym (1920), autor: Autor nieznanySejm - Parlament Rzeczypospolitej Polskiej

Próby ustanowienia wschodniej granicy Rzeczypospolitej rozpoczęły się jeszcze podczas I wojny światowej. Wojna polsko-bolszewicka wybuchła krótko po odzyskaniu przez Polskę niepodległości.

Plakat z okresu wojny polsko-bolszewickiej (1920), autor: Edmund JohnSejm - Parlament Rzeczypospolitej Polskiej

Wiosną 1920 roku rozpoczęła się decydująca faza konfliktu. W dniu 25 kwietnia wojska polskie i ukraińskie przystąpiły do ofensywy na Ukrainie: rozbiły bolszewicką XII Armię i 7 maja zajęły Kijów.

Plakat z okresu wojny polsko-bolszewickiej (1920), autor: Autor nieznanySejm - Parlament Rzeczypospolitej Polskiej

W połowie maja 1920 roku wojska Armii Czerwonej podjęły ofensywę zarówno z terenu Białorusi, jak i z Ukrainy. Plan wojny zakładał ich połączenie na linii Niemna i Bugu i koncentryczne uderzenie na Warszawę.

Tłumaczenie szyfrogramu Armii Czerwonej (1920), autor: Autor nieznanySejm - Parlament Rzeczypospolitej Polskiej

Naczelnik Państwa Józef Piłsudski znał rosyjskie plany operacyjne dzięki radiowywiadowi, który dostarczał informacji z dowództw, komitetów i sztabów wroga.

Plakat nawołujący do wstępowania do Armii Ochotniczej (1920), autor: Zygmunt KamińskiSejm - Parlament Rzeczypospolitej Polskiej

Na początku lipca 1920 roku rozpoczęła się organizacja Armii Ochotniczej. W ciągu kilku tygodni zgłosiło się do niej ponad 100 000 Polaków, co wpłynęło mobilizująco na jednostki regularnej armii.

Plakat nawołujący do wstępowania do Armii Ochotniczej (1920), autor: Stanisław Florian SawiczewskiSejm - Parlament Rzeczypospolitej Polskiej

Generalnym Inspektorem Armii Ochotniczej został gen. Józef Haller, który walczył wcześniej w Legionach oraz dowodził Armią Polską we Francji.

Plakat z okresu wojny polsko-bolszewickiej (1920), autor: Władysław SkoczylasSejm - Parlament Rzeczypospolitej Polskiej

W Bitwie Warszawskiej kluczową rolę odegrał manewr wojska polskiego na tyły Rosjan, wyprowadzony znad rzeki Wieprz 16 sierpnia pod osobistym dowództwem Józefa Piłsudskiego.

„Polskie Termopile – Bój pod Zadwórzem” (1929), autor: Stanisław Kaczor-BatowskiSejm - Parlament Rzeczypospolitej Polskiej

W dniu 17 sierpnia – złożony głównie z ochotników – I Batalion 54 Pułku Piechoty zablokował pod Zadwórzem drogę do Lwowa Armii Konnej Siemiona Budionnego.

W nierównym boju zginęło 318 spośród 330 ochotników; heroiczną obronę nazwano polskimi Termopilami.

Plakat z okresu wojny polsko-bolszewickiej (1920), autor: Autor nieznanySejm - Parlament Rzeczypospolitej Polskiej

Armia Czerwona została ostatecznie pokonana na przełomie sierpnia i września 1920 roku i zmuszona do odwrotu. Straty bolszewików były kilkakrotnie większe od strat poniesionych przez wojsko polskie.

Plakat z okresu wojny polsko-bolszewickiej (1920), autor: Edmund BartłomiejczykSejm - Parlament Rzeczypospolitej Polskiej

W opinii historyków polskie zwycięstwo nad Armią Czerwoną w 1920 roku uratowało Europę Zachodnią przed rewolucją komunistyczną. Bitwa Warszawska zadecydowała o kształcie Europy na kolejne dwie dekady.

Mapa z frontem, 2020, Kolekcja: Sejm - Parlament Rzeczypospolitej Polskiej
Pokaż mniejWięcej informacji

Z okazji rocznicy 100-lecia Bitwy Warszawskiej zarówno uchwałą Sejmu RP VIII kadencji, jak i uchwałą Senatu RP IX kadencji, rok 2020 został ustanowiony Rokiem Bitwy Warszawskiej.

Twórcy wszystkich multimediów
Pokazane artykuły w niektórych przypadkach mogły zostać przygotowane przez firmy niezależne, dlatego nie zawsze będą zgodne z poglądami wymienionych poniżej instytucji, które dostarczyły te materiały.
Aplikacje Google